Czym zastąpić mleko?

[Adalbert]

Źródło: kuchnia.wp.pl/zyj-zdrowo/ z dnia 24.05.2011.

Prawie wszystkie składniki odżywcze, potrzebne człowiekowi do życia, znajdziemy w mleku. To najlepsze źródło łatwo wchłanialnego wapnia.
Mleko jest bezcennym źródłem witamin witamin A, B2 oraz B12, których zadaniem jest uelastycznianie i dotlenianie skóry, a także poprawienie jej ukrwienia. Mleko to także bogate źródło cynku i magnezu, które dodają nam energii.
Jednak nie wszyscy mogą mleko pić. Sporo jest osób uczulonych na ten produkt. Alergia na mleko dotyczy białka mleka krowiego. Zwykle cierpią na nią dzieci, ale nie można wykluczyć uczulenia u osoby dorosłej lub nastolatka. W diecie osób uczulonych na mleko i jego przetwory stosuje się zwykle mleko kozie lub owcze, jednak możliwa jest reakcja krzyżowa i wtórna alergia, więc takie zamienniki nie zawsze są wskazane.

Jednym z najbezpieczniejszych zamienników mleka jest soja. W mleku sojowym znajduje się duża ilość cennych składników, między innymi: witamina E, witaminy z grupy B, magnez, żelazo, wapń, fosfor, żelazo, białko i lecytyna.

Z mleka sojowego wytwarza się również ser tofu, który dostarcza organizmowi wapń i białko. Spożywanie dużych dawek produktów sojowych nie jest jednak zalecane ze względu na sporą ilość protein. Produkty sojowe przyczynić mogą się również do wywołania alergii, a także zaburzenia funkcjonowania tarczycy. Soja zawiera bowiem w swoim składzie tioglikozydy, mogące zakłócić pracę tarczycy.

W sklepach znajdziemy dwa inne produkty, które mogą być stosowane jako mleczny zamiennik. Pierwszy to mleko kokosowe, które powstaje z wyciśniętego miąższu orzechów kokosowych. Nie zawiera laktozy, mogą je więc pić osoby na nią uczulone. Najlepiej smakuje jako dodatek do potraw egzotycznych.

Z kolei mleko ryżowe to produkt z brązowego ryżu. Zawiera więcej węglowodanów niż mleko krowie, ale nie ma w swoim składzie wapnia i białka.

Mleko zastępują także produkty z niego wytworzone. Najczęściej bowiem w procesie produkcji, mleko jest przetwarzane w taki sposób, że białko wywołujące alergię nie jest już groźne.

Nie należy jednak wybierać produktów beztłuszczowych, gdyż w ich składzie znajduje się obniżona ilość wapnia, co powoduje dodatkowo obniżenie przyswajania witaminy D. Polecane są także jogurty naturalne oraz kefir, zawierające fosfor i wapń, a także żywe kultury bakterii. Produkty te, co warte jest podkreślenia, wolne są od konserwantów i sztucznych barwników.

Z nabiałowej półki nie warto pomijać żółtych serów, które w odróżnieniu od serów białych, mają znacznie więcej - nawet dziesięciokrotnie - wapnia. Dużo w nich jednak tłuszczu oraz nasyconych kwasów tłuszczowych, należy więc raczyć się nimi z umiarem, zwłaszcza jeśli mamy problemy z nadwagą.

Dlaczego mleko jest w naszej diecie tak cenne, że w przypadku alergii musimy je czymś zastąpić? Przede wszystkim z powodu łatwo przyswajalnego wapnia. Jednak pijąc mleko czy jedząc jego zamienniki powinniśmy pamiętać, że wapń wchłaniany jest sprawniej w obecności witaminy D. Pierwiastek ten nie ma tendencji do magazynowania, wobec czego powinien być dostarczany w codziennej diecie.

Dodatkowo jest on wypłukiwany pod wpływem kofeiny, soli i białka. Warto więc ograniczyć spożywanie produktów o dużej ich ilości.

Warto też pamiętać, że choć mleko i jego przetwory to bardzo ważny element dobrze zbilansowanej diety, to jednak nie należy z nim przesadzać. Produkty mleczne powinny stanowić ok. 12 proc. dostarczanej z pożywieniem energii.

A dla osób, które nie mają problemów związanych ze spożywaniem krowiego mleka, mamy ciekawostkę. Otóż w Polsce powstają właśnie i coraz większą popularnością cieszą się tzw. mlekomaty, w których kupić można mleko “prosto od krowy”, czyli świeże, nie zawierające żadnych konserwantów. Pierwsze takie maszyny stoją już w Toruniu, Opolu i Wrocławiu. Litr mleka z mlekomatu kosztuje ok 3 zł, dodatkową złotówkę zapłacić muszą osoby, które nie mają własnego naczynia na mleko.